Tagalog/Pang-ugnay

Ang Pang-ugnay ay mga salitang nagpapakita ng relasyon ng dalawang yunit sa pangungusap, maaaring salita, dalawang parirala o ng dalawang sugnay.

Pang-ukol

Ang Pang-ukol (Preposition sa wikang Ingles) ay kataga o salitang nag-uugnay sa pangngalan o panghalip sa ibang salita sa pangungusap.

sa    para sa    ayon    kina

para kay    tungkol sa    na may

Halimbawa:

Ang kanyang nilutong tinola ay para sa lahat.

Mga Gamit ng Pang-ukol

• Nagpapakita ng kinalalagyan o patutunguhan ng isang bagay.

Halimbawa:

Ang pera ay nasa loob ng kuwarto ni Lana.

• Upang ipakita ang dahilan o pagmamay-ari.

Halimbawa:

Ang bagong damit ay para kay Lita.

• Ang layon ng pang-ukol ay maaaring pangngalan o panghalip.

Halimbawa:

Ang kanyang talumpati ay para sa kababaihan.

Marami siyang kinuwento tungkol sa pagpapalago ng negosyo.

Pangatnig

Ang Pangatnig (Conjunction sa salitang Ingles) ang tawag sa mga kataga o salitang naguugnay sa dalawang salita, parirala o sugnay na pinagsusunud-sunod sa pangungusap:

at    pati    saka    o    ni    maging    subalit    ngunit

kung    bago    upang    sana    dahil sa    sapagkat

Gamit ng Pangatnig

Dalawang salitang pinag-ugnay

Halimbawa:

Ang langis at tubig ay hindi mapagsasama.

Dalawang pariralang pinag-ugnay

Halimbawa:

Ang paglalaba ng damit at paglilinis ng bahay ang kanyang hanapbuhay.

Dalawang sugnay na pinag-ugnay

Halimbawa:

Ang bunsong si Crisanto ay mahusay magpinta at ang panganay na si Manilyn ay mahusay umawit.

Uri ng Pangatnig

Panimbang

Ito ay nag-uugnay ng dalawang salita, parirala, o sugnay.

at    saka    pati    ngunit    maging    datapuwat    subalit

Halimbawa:

Gusto niyang bumili ng damit, ngunit wala siyang pera.

Naglinis muna si Troy, saka siya nagluto.

Pantulong

Ito ay nag-uugnay ng di-magkapantay na salita, parirala o sugnay.

kung    kapag    upang    para    nang    sapagkat    dahil sa

Halimbawa:

Nag-trabaho siya ng mabuti, para makabili siya ng damit.

Umasenso ang kanyang buhay, dahil sa kanyang pagsisikap.

Pang-angkop

Ang Pang-angkop (Ligatures sa wikang Ingles) ay ang salitang nag-uugnay sa panuring at salitang tinuturingan (na, ng, g)

Halimbawa:

Maayos na pamumuhay ang hangad nina Jaime.

Masayang naglalaro si Ben.

Mga salitang inuugnay ng pang-angkop

Pang-uri at Pangngalan

Halimbawa:

Masama sa may diabetes ang matatamis na pagkain.

Pang-abay at Pang-abay

Halimbawa:

Sadyang mabilis lumangoy ang isda.

Pang-abay at Pang-uri

Halimbawa:

Likas na maputi si Cherry.

Pang-abay at Pandiwa

Halimbawa:

Si Dario ay biglang nagalit nang asarin siya.

Wastong Paggamit ng Pang-angkop

• Ang na ay ginagamit kapag ang sinusundang salita ay nagtatapos sa katinig.
• Ang g ay ginagamit kapag ang salitang dinurugtungan ay nagtatapos sa titik n.