Florante at Laura/Kabanata 8: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
Felipe Aira (usapan | ambag) nilagyan ng kasalukuyan |
Felipe Aira (usapan | ambag) tinapos |
||
Linya 15:
Ang [[:w:bayani|bayaning]] [[:w:Moro|Moro'y]] lalo nang [[:wikt:namaang|namaang]],<br>"Sinong nananaghoy sa ganitong [[:wikt:ilang|ilang]]?"<br>lumapit sa dakong pinanggagalingan<br>ng buntung-hininga't pinakimatyagan.
<br><br>
Inabutan niya'y ang ganitong [[:wikt:hibik|hibik]]<ref>na mula kay [[Florante at Laura/Mga tauhan#Florante|Florante]]. Totoo ito pati sa mga sumusunod na saknong.</ref>:<br>"Ay, [[:wikt:mapagkandiling|mapagkandiling]] amang iniibig!<br>Bakit ang buhay mo'y naunang napatid,<br>ako'y inulila sa gitna ng sakit?"<ref>Ang kinakausap dito ni [[Florante at Laura/Mga tauhan#Florante|Florante]] hanggang sa pagtigil ng pagsasalita niya ay ang kanyang amang [[Florante at Laura/Mga tauhan#Duke Briseo|Duke Briseo]].</ref>
<br><br>
"Kung sa gunita ko'y pagkuru-kuruin<br>ang pagkahulog mo sa kamay ng taksil,<br>parang nakikita ang iyong narating ...<br>parusang marahas na kalagim-lagim."
Linya 25:
"Ang nagkahiwalay na laman mo't buto,<br>kamay at katawang nalayo sa ulo,<br>ipinaghagisan niyong mga [[:wikt:lilo|lilo]]<br>at walang maawang maglibing ng tao."
<br><br>
"Sampu ng lingkod mo't mga kaibigan,<Br>kung kampi sa [[:wikt:lilo'y|lilo'y]] iyo nang kaaway;<br>ang 'di nagsaiyo'y natatakot namang<br>bangkay mo't ibao't maparurusahan."
<
"Hanggang dito ama'y aking naririnig,<br>nang ang iyong ulo'y itapat sa [[:wikt:kalis|kalis]];<br>ang [[:wikt:panambitan|panambitan]] mo't dalangin sa Langit<ref>Itinutukoy ang [[:w:diyos|Diyos]] ng [[:w:Kristiyanismo|kristiyanismo]].</ref>,<br>na ako'y maligtas sa kukong malupit."
<br><br>
"Ninanasa mo pang ako'y matabunan,<br>ng bangkay sa gitna ng pagpapatayan<ref>Itinutukoy nito ang mga digmaang kinabakahan ni [[Florante at Laura/Mga tauhan#Florante|Florante]].</ref>,<br>nang huwag mahulog sa panirang kamay<br>ng Konde Adolfong higit sa halimaw."
<br><br>
"Pananalangin mo'y 'di pa nagaganap,<br>sa liig mo'y biglang nahulog ang tabak;<br>[[:wikt:nasnaw|nasnaw]] sa bibig mong huling pangungusap<br>ang "[[:wikt:Adiyos|Adiyos]], bunso"'t buhay mo'y lumipas."
<br><br>
"Ay, amang ama ko! Kung magunam-gunam —<br>madla mong pag-irog at pagpapalayaw<ref>Ang paggamit ng salitang ito at ng iba pang mga salitang nagmula sa [[:wikt:palayaw|palayaw]] sa buong kabanatang ito ay sa kahulugan nitong "pagpapalaki sa layaw", hindi sa "pagbabansag".</ref>,<br>ipinapalaso ng [[:wikt:kapighatian|kapighatian]] —<br>luha [[:wikt:niring|niring]] pusong sa mata'y [[:wikt:nunukal|nunukal]]."
<br><br>
"Walang ikalawang ama ka sa lupa<br>sa anak ng kandong sa pag-aaruga;<br>ang munting [[:wikt:hapis|hapis]] kong [[:wikt:sumungaw|sumungaw]] sa mukha,<br>sa habag mo'y agad [[:wikt:nanalong|nanalong]]<ref>Ang [[:w:aspeto ng pandiwa|aspeto ng pandiwang]] ito ay makaluma, at hindi na ginagamit sa kasalukuyang [[:w:Wikang Tagalog|Tagalog]]. Sa kasalukuyang Tagalog, ito ay "[[:wikt:nangalong|nangalong]]". Parehong salita ay mula sa pandiwang [[:w:kalong|kalong]].</ref> ang luha."
<br><br>
"Ang lahat ng tuwa'y natapos sa akin,<br>sampu niring buhay ay naging [[:wikt:hilahil|hilahil]];<br>ama ko'y hindi na malaong [[:wikt:hihintin|hihintin]]<br>ako't sa payapang baya<ref>Ang itinutukoy dito ay ang [[:w:langit|langit]] na kanyang kakapalagian kapag siya ay patay na.</ref>'y yayakapin."<ref>Dito nagtapos ang pagnanaghoy ni [[Florante at Laura/Mga tauhan#Florante|Florante]].</ref>
<br><br>
Sandaling tumigil itong [[:wikt:nananangis|nananangis]]<br>binigyang-panahong luha'y [[:wikt:tumagistis|tumagistis]]<br>niyong naaawang Morong nakikinig ...<br>sa habag ay halos magputok ang dibdib.
<br><br>
Tinutop ang puso at saka nagsaysay,<br>"Kailan," [[:wikt:aniya|aniya]], "luha ko'y bubukal<br>ng habag kay ama at panghihinayang<br>para ng panaghoy ng [[:wikt:nananambitan|nananambitan]]?"<ref>Ito at ang mga sumusunod na saknong ay mula sa [[:w:Moro|Morong]] [[Florante at Laura/Mga tauhan#Aladin|Aladin]].</ref>
<br><br>
"Sa sintang inagaw ang [[:wikt:itinatangis|itinatangis]],<br>dahilan ng aking luhang nagbabatis;<br>yao'y nananaghoy dahil sa pag-ibig<br>sa amang namatay na mapagtangkilik."
<br><br>
"Kung ang walang patid na ibinabaha<br>ng mga mata ko'y sa hinayang mula —<br>sa mga palayaw ni ama't aruga<ref>Ito ay pagsabat ni [[Florante at Laura/Mga tauhan#Florante|Florante]]</ref> —<br>malaking palad ko't matamis na luha."
<br><br>
"Ngunit ang nananahang [[:wikt:maralitang|maralitang]] tubig ...<br>sa mukha't dibdib ko'y laging dumidilig,<br>kay ama nga galing dapuwa't sa bangis,<br>hindi sa [[:wikt:andukha|andukha]] at pagtatangkilik."
<br><br>
"Ang matatawag kong palayaw sa akin<br>ng ama ko'y itong ako'y [[:wikt:pagliluhin|pagliluhin]],<br>agawan ng sinta't panasa-nasaing<br>lumubog sa dusa't buhay ko'y makitil."
<br><br>
"May para kong anak na napanganyaya,<br>ang layaw sa ama'y dusa't pawang luha,<br>hindi nakalasap kahit munting tuwa<br>sa masintang inang [[:wikt:pagdaka'y|pagdaka'y]] nawala!"
<br><br>
Napahinto rito't narinig na muli<br>ang [[:wikt:panambitan|panambitan]] niyong natatali,<br>na ang wika'y "[[Florante at Laura/Mga tauhan#Laura|Laurang]] aliw niring [[:wikt:budhi|budhi]],<br>paalam ang abang kandong ng [[:wikt:pighati|pighati]]."
<br><br>
"Lumagi ka nawa sa kaligayahan,<br>sa harap ng 'di mo [[:wikt:esposong|esposong]] katipan;<br>at huwag mong datnin [[:wikt:yaring|yaring]] kinaratnan,<br>ng kasing nilimot at [[:wikt:pinagliluhan|pinagliluhan]]."
<br><br>
"Kung nagbangis ka ma't [[:wikt:nagsukab|nagsukab]] sa akin,<br>mahal ka ring lubha [[:wikt:dini|dini]] sa [[:wikt:panimdim|panimdim]];<br>at kung mangyayari, hanggang sa malibing,<br>ang mga buto ko, kita'y sisintahin."</i>
</center>
{{col-break}}
| |||