Florante at Laura/Kabanata 1: Pagkakaiba sa mga binago
Content deleted Content added
No edit summary |
m Ibinalik ang mga pagbabago ni 124.6.181.39 (Usapan) patungo sa huling rebisyon ni 112.198.246.34 |
||
Linya 2:
| K = Sa Babasa Nito
| Kasalukuyan =
Kung [[:wikt:pagsaulan|pagsaulan]] kong basahin<ref>Ginagamit sa katuturan ng "aalalahanin" o "isipin".</ref> sa isip<br>ang [[:wikt:nangakaraang|nangakaraang]] araw ng pag-ibig,<br> may mahahagilap kayang natititik<br>liban na kay Selyang<ref>bansag na ibinigay ni [[:w:Balagtas|Francisco Balagtas]] sa dating kasintahan</ref> namugad sa dibdib?
<br><br>
Yaong Selyang laging pinapanganiban,<br>baka makalimot sa pag-iibigan;<br>ang ikinalubog [[:wikt:niring|niring]] kapalaran<br>sa lubhang malalim na [[:wikt:karalitaan|karalitaan]].
<br><br>
Makaligtaan ko kayang 'di basahin,<br>nagdaang panahon ng suyuan namin?<br>kaniyang pagsintang ginugol sa akin<br>at pinuhunan kong pagod at [[:wikt:hilahil|hilahil]]?
<br><br>
Lumipas ang araw na lubhang matamis<br>at walang natira kundi ang pag-ibig,<br>tapat na pagsuyong lalagi sa dibdib<br>hanggang sa libingan bangkay ko'y maidlip.
<br><br>
Ngayong [[:wikt:namamanglaw|namamanglaw]] sa pangungulila,<br>ang ginagawa kong pang-aliw sa dusa,<br>nagdaang panaho'y inaalaala,<br>sa iyong larawa'y ninitang ginhawa.
<br><br>
Sa larawang guhit ng sintang [[:wikt:pinsel|pinsel]],<br>kusang inilimbag sa puso't [[:wikt:panimdim|panimdim]]<br>nag-iisang sanlang naiwan sa akin,<br>at 'di mananakaw magpahanggang libing.
<br><br>
Ang kaluluwa ko'y kusang dumadalaw<br>sa lansanga't ngayong iyong niyapakan;<br>sa Ilog Beata't Hilom<ref>mga katubigan sa [[:w:Pandakan|Pandakang]] kanilang dinadalaw nang sila ay magkasintahan pa</ref> na mababaw,<br>[[:wikt:yaring|yaring]] aking puso'y laging lumiligaw.Lester John Marfil
<br><br>
'di mamakailang mupo ng panimdim<br>sa puno ng manggang naraanan natin;<br>sa nagbiting bungang ibig mong pitasin,<br> ang ulilang sinta'y aking inaaliw.
<br><br>
Ang katauhan ko'y kusang nagtatalik<ref>Ginagamit sa katuturan ng "nangungusap", hindi sa "pakikiapid" o "pagsisiping".</ref><br>sa buntung-hininga nang ika'y may sakit,<br>himutok ko noo'y inaaring-langit,<br>paraiso naman ang may tulong-silid.
<br><br>
Nililigawan ko ang iyong larawan<br>sa makating ilog<ref>Walang kaugnayan sa [[:w:lungsod ng Makati|Lungsod ng Makati]] o sa pangangailangan ng pagkamot, kundi ito ay mula sa salitang "kati", na nangangahulugang taas ng tubig sa dagat.</ref> na kinalagian;<br>binabakas ko rin sa masayang do'ngan<ref>mula sa "daungan"</ref>,<br>yapak ng paa mo sa batong tuntungan.
<br><br>
Nagbabalik mandi't parang hinahanap,<br>dito ang panahong masayang lumipas;<br>na kung maliligo'y sa tubig [[:wikt:aagap|aagap]],<br>nang hindi abutin ng [[:wikt:tabsing|tabsing]] sa dagat.
<br><br>
Parang naririnig ang lagi mong wika:<br>"Tatlong araw na 'di nagtatanaw-tama,"<br>at sinasagot ko ng sabing may tuwa-<br>"Sa isang katao'y marami ang handa."
<br><br>
Anupa nga't walang 'di nasisiyasat<br>ang pag-iisip ko sa tuwang kumupas;<br>sa kagugunita, luha'y [[:wikt:lagaslas|lagaslas]],<br>sabay ang [[:wikt:taghoy|taghoy]] kong "O, nasawing palad!"
<br><br>
Nasaan si Selyang ligaya ng dibdib?<br>Ang suyuan nami'y bakit 'di lumawig?<br>[[:wikt:nahan|Nahan]] ang panahong isa niyang titig<br>ang siyang buhay ko, kaluluta't langit?
<br><br>
Bakit baga ngayong kami maghiwalay<br>ay dipa nakitil yaring abang buhay?<br>Kung gunitain ka'y aking kamatayan,<br>sa puso ko Selya'y, 'di ka [[:wikt:mapaparam|mapaparam]].
<br><br>
Itong 'di matiis na pagdaralita<br>nang dahil sa iyo, o nalayong tuwa,<br>ang siyang umakay na ako'y tumula,<br>awitin ang buhay ng isang naaba.
<br><br>
Selya'y talastas ko't malalim na [[:wikt:umid|umid]],<br>mangmang ang [[:wikt:Musa|Musa]] ko't malumbay na tinig;<br>'di kinabahagya kung hindi [[:wikt:malait|malait]],<br>palaring dinggin mo ng tainga't isip.
<br><br>
Ito'y unang bukal ng bait kong [[:wikt:kutad|kutad]]<br>na inihahandog sa mahal mong yapak;<br>tanggapin mo nawa kahit walang lasap,<br>nagbuhat sa puso ng lingkod na tapat.
<br><br>
Kung kasadlakan man ng pula't [[:wikt:pag-ayop|pag-ayop]],<br>tubo ko'y dakila sa pahunang pagod;<br>kung binabasa mo'y isa mang himutok<br>ay alalahanin yaring naghahandog.<ref>Si [[:w:Balagtas|Francisco Balagtas]] ang itinutukoy.</ref>
<br><br>
Masasayang [[:wikt:Ninfas|Ninfas]] sa lawa ng Bai,<br>[[:wikt:Sirenas|Sirenas]], ang tinig ay kawili-wili,<br>kayo ngayo'y siyang [[:wikt:pinipintakasi|pinipintakasi]]<br>ng lubhang mapanglaw na Musa kong imbi.
<br><br>
Ahon sa dalata't pampang na nagligid,<br>tonohan ng lira yaring abang awit<br>na nagsasalitang buhay ma'y mapatid,<br>tapat na pagsinta'y hangad na lumawig.
<br><br>
Ikaw na bulaklak niring dilidili,<br>Selyang sagisag mo'y ang MAR<ref>Binabasa nang {{IPA|/'eme 'a 'ere/}} ([[:w:Wikang Kastila|Kastilang]] pagbikas).</ref><br>sa Birheng<ref>Ang tinutukoy ay si [[:w:Maria|Maria]] ng [[:w:Kristyanismo|Kristyanismo]].</ref> mag-ina'y [[:wikt:ipamintakasi|ipamintakasi]]<br>ang tapat mong lingkod na si FB<ref>Binabasa nang {{IPA|/'efe 'be/}} (Kastilang pagbigkas).</ref>
| Orihinal =
Cong pag saulang cong basahin sa isip<br>ang nan͠gacaraang arao n͠g pag-ibig,<br>may mahahaguilap cayang natititic<br>liban na cay Celiang namugad sa dibdib?
<br><br>
Yaong Celiang laguing pinan͠gan͠ganiban<br>baca macalimot sa pag-iibigan;<br>ang iquinalubog niyaring capalaran<br>sa lubhang malalim na caralitaan.
<br><br>
Macaligtaang co cayang di basahin<br>nagdaáng panahón n͠g suyuan namin?<br>caniyang pagsintáng guinugol sa aquin<br>at pinuhunan cong pagod at hilahil?
<br><br>
Lumipas ang arao na lubhang matamis<br>at ualáng nátira condi ang pag-ibig,<br>tapat na pag suyong lalagui sa dibdib<br>hanggang sa libin͠gan bangcay co,i, maidlip.
<br><br>
N͠gayong namamanglao sa pan͠gon͠golila<br>ang guinagaua cong pag-alio sa dusa<br>nag daang panaho,i, inaala-ala,<br>sa iyong laraua,i, ninitang guinhaua.
<br><br>
Sa larauang guhit n͠g sa sintang pincel<br>cusang ilinimbag sa puso,t, panimdim,<br>nag-íisang sanláng naiuan sa aquin<br>at di mananacao magpahangang libing.
<br><br>
Ang caloloua co,i, cusang dumadalao<br>sa lansan͠ga,t, náyong iyóng niyapacan<br>sa ilog Beata,t, Hilom na mababao<br>yaring aquing puso,i, laguing lumiligao.
<br><br>
Di mámacailang mupo ang panimdin<br>sa puno n͠g mangang náraanan natin,<br>sa nagbiting bun͠gang ibig mong pitasín<br>ang ulilang sinta,i, aquing ináaliu.
<br><br>
Ang catauhang co,i, cusang nagtatalic<br>sa buntong-hinin͠ga nang icao,i, may saquit,<br>himutoc co niyao,i, inaaring Lan͠git<br>Paraiso namán ang may tulong silíd.
<br><br>
Liniligauan co ang iyong larauan<br>sa Macating ilog, na quinalagui-an<br>binabacás co rin sa masayáng doon͠gan,<br>yapac n͠g paá mo sa batóng tuntun͠gan.
<br><br>
Nag babalíc mandi,t, parang hinahanp<br>dito ang panahóng masayáng lumipas<br>na cong maliligo,i, sa tubig áagap,<br>nang hindi abutin n͠g tabsing sa dagat.
<br><br>
Parang naririn͠gig ang laguî mong uica<br>"tatlong arao na di nag tatanao tama"<br>at sinasagot co ng sabing may touâ<br>sa isa catauo,i, marami ang handa.
<br><br>
Ano pan͠ga,t, ualang dî nasisiyasat,<br>ang pagiisipco sa touang cumupas<br>sa cagugunitâ, luha,i, lalagaslás<br>sabay ang taghoy cong "¡ó, nasauing palad!"
<br><br>
Nasaan si Celiang ligaya ng dibdib?<br>ang suyuan nami,i, baquít dí lumauig?<br>nahan ang panahóng isá niyang titig<br>ang siyang búhay co, caloloua,t, Lan͠git?
<br><br>
Baquit bagá niyaóng cami mag hiualay<br>ay dîpa naquitil yaring abáng búhay?<br>con gunitain ca,i, aquing camatayan,<br>sa puso co Celia,i, dica mapaparam.
<br><br>
Itong dî matiis na pagdaralitâ<br>nang dahil sa iyo, ó nalayóng touâ,<br>ang siyang umacay na aco,i, tumulâ<br>auitin ang búhay nang isang na abâ.
<br><br>
Celia,i, talastás co,t, malabis na umid,<br>mangmáng ang Musa co,t, malumbay ang tinig<br>di quinabahag-yâ cong hindí malait<br>palaring dinguin mo ng tainga,t, isíp.
<br><br>
Ito,i, unang bucal nang bait cong cutad<br>na inihahandóg sa mahal mong yapac<br>tangapin mo nauâ cahit ualang lasáp<br>nagbúhat sa puso nang lingcód na tapát.
<br><br>
Cong casadlacán man ng pula,t, pag ayop<br>tubo co,i, daquila sa puhunang pagod,<br>cong binabasa mo,i, isá mang himutóc<br>ay alalahanin yaríng nag hahandóg.
<br><br>
Masasayáng Ninfas sa laua nang Bay,<br>Sirenas, ang tinig ay cauili-uili<br>cayó n͠gayo,i, siyang pinipintacasi<br>n͠g lubháng mapanglao na Musa cong imbi.
<br><br>
Ahon sa dalata,t, pangpang na nag liguid<br>tunuhan nang lira yaring abáng auit<br>na nag sasalitáng búhay ma,i, mapatid,<br>tapát na pag sinta,i, han͠gad na lumauig.
<br><br>
Icao na bulaclac niyaring dili-dili,<br>Celiang saguisag mo,i, ang M. A. R.<br>sa Virgeng mag-Iná,i, ipamintacasi<br>ang tapát mong lingcód na si F. B.}}
|