|
| K = Sa Babasa Nito
| Kasalukuyan =
ng Fernando of Berbania had three sons, Pedro, Diego and Juan – of whom the last was the favorite. He so loved Juan that when one night, he dreamed that two traitors conspired against Don Juan, and the king became so frightened and depressed that he did not even want to eat or take a rest, and fell sick with a malady, of which none of the physicians of the kingdom were able to cure. Persons were not lacking, however, who would advise him that the Adarna bird was the only creature in the world which could restore to him his lost health and tranquility by using its song. Acting on this advice, he sent out his oldest son Don Pedro to look for this coveted animal. After days of wandering through the dense forests and extensive thickets, he came to a tree of diamond, at the foot of which he fell down tired and thirsty. He never suspected that it was this very tree in which the famous bird was accustomed to pass the night; and when the night was setting and the Adarna flung into the air the first of its seven songs, his melody was so softly sweet that Pedro was lulled into a profound sleep. After emitting its seventh melody for the night, the bird defecated on the sleeping prince who was thereby converted into a stone.
Kung [[:wikt:pagsaulan|pagsaulan]] kong basahin<ref>Ginagamit sa katuturan ng "aalalahanin" o "isipin".</ref> sa isip<br>ang [[:wikt:nangakaraang|nangakaraang]] araw ng pag-ibig,<br> may mahahagilap kayang natititik<br>liban na kay Selyang<ref>bansag na ibinigay ni [[:w:Balagtas|Francisco Balagtas]] sa dating kasintahan</ref> namugad sa dibdib?
When Don Pedro had not returned after the lapse of one year, the now-weakening king asked his second son Don Diego also to launch out in search of the same bird. Don Diego underwent the same vicissitudes and hardships and came to exactly the same fate as Don Pedro - converted into a stone at the foot of the enchanted tree. At last Don Juan, the youngest and most favored son was sent forth, after his elder brothers in search of the treacherous bird. Don Juan, however, had the fortune to meet on his way an old hermit who was impressed by the virtues and good manners of the young prince, and knowing the mission on which he embarked, put him on guard against the treacheries, intrigues and cunning of the famous bird. First, he provided him with a knife and a sour fruit that is bigger than a calamansi but is smaller than a lemon, warning him that if he wanted to free himself from the irresistible drowsiness induced by the seven melodies of the Adarna, he had to open on his palms seven wounds and distill into them the juice of the fruit. The pain caused by this might prevent him from sleeping. Next, the hermit warned him to avoid any defecation that might fall from the bird after it sung its seven songs, so that he would not suffer the fate of his brothers. Lastly, he told him that after finishing his seventh song the famous bird would fall sleep and that the prince should take advantage of this occasion to take the bird prisoner. The hermit gave him a golden cord to tie the bird when caught and two pails of water to pour over his two petrified brothers which would bring them back to life. Don Juan did as was bidden and soon found himself in possession of the desired bird and on his way back to his home country with his two brothers, Don Pedro and Don Diego.
<br><br>
Yaong Selyang laging pinapanganiban,<br>baka makalimot sa pag-iibigan;<br>ang ikinalubog [[:wikt:niring|niring]] kapalaran<br>sa lubhang malalim na [[:wikt:karalitaan|karalitaan]].
<br><br>
Makaligtaan ko kayang 'di basahin,<br>nagdaang panahon ng suyuan namin?<br>kaniyang pagsintang ginugol sa akin<br>at pinuhunan kong pagod at [[:wikt:hilahil|hilahil]]?
<br><br>
Lumipas ang araw na lubhang matamis<br>at walang natira kundi ang pag-ibig,<br>tapat na pagsuyong lalagi sa dibdib<br>hanggang sa libingan bangkay ko'y maidlip.
<br><br>
Ngayong [[:wikt:namamanglaw|namamanglaw]] sa pangungulila,<br>ang ginagawa kong pang-aliw sa dusa,<br>nagdaang panaho'y inaalaala,<br>sa iyong larawa'y ninitang ginhawa.
<br><br>
Sa larawang guhit ng sintang [[:wikt:pinsel|pinsel]],<br>kusang inilimbag sa puso't [[:wikt:panimdim|panimdim]]<br>nag-iisang sanlang naiwan sa akin,<br>at 'di mananakaw magpahanggang libing.
<br><br>
Ang kaluluwa ko'y kusang dumadalaw<br>sa lansanga't ngayong iyong niyapakan;<br>sa Ilog Beata't Hilom<ref>mga katubigan sa [[:w:Pandakan|Pandakang]] kanilang dinadalaw nang sila ay magkasintahan pa</ref> na mababaw,<br>[[:wikt:yaring|yaring]] aking puso'y laging lumiligaw.Lester John Marfil
<br><br>
'di mamakailang mupo ng panimdim<br>sa puno ng manggang naraanan natin;<br>sa nagbiting bungang ibig mong pitasin,<br> ang ulilang sinta'y aking inaaliw.
<br><br>
Ang katauhan ko'y kusang nagtatalik<ref>Ginagamit sa katuturan ng "nangungusap", hindi sa "pakikiapid" o "pagsisiping".</ref><br>sa buntung-hininga nang ika'y may sakit,<br>himutok ko noo'y inaaring-langit,<br>paraiso naman ang may tulong-silid.
<br><br>
Nililigawan ko ang iyong larawan<br>sa makating ilog<ref>Walang kaugnayan sa [[:w:lungsod ng Makati|Lungsod ng Makati]] o sa pangangailangan ng pagkamot, kundi ito ay mula sa salitang "kati", na nangangahulugang taas ng tubig sa dagat.</ref> na kinalagian;<br>binabakas ko rin sa masayang do'ngan<ref>mula sa "daungan"</ref>,<br>yapak ng paa mo sa batong tuntungan.
<br><br>
Nagbabalik mandi't parang hinahanap,<br>dito ang panahong masayang lumipas;<br>na kung maliligo'y sa tubig [[:wikt:aagap|aagap]],<br>nang hindi abutin ng [[:wikt:tabsing|tabsing]] sa dagat.
<br><br>
Parang naririnig ang lagi mong wika:<br>"Tatlong araw na 'di nagtatanaw-tama,"<br>at sinasagot ko ng sabing may tuwa-<br>"Sa isang katao'y marami ang handa."
<br><br>
Anupa nga't walang 'di nasisiyasat<br>ang pag-iisip ko sa tuwang kumupas;<br>sa kagugunita, luha'y [[:wikt:lagaslas|lagaslas]],<br>sabay ang [[:wikt:taghoy|taghoy]] kong "O, nasawing palad!"
<br><br>
Nasaan si Selyang ligaya ng dibdib?<br>Ang suyuan nami'y bakit 'di lumawig?<br>[[:wikt:nahan|Nahan]] ang panahong isa niyang titig<br>ang siyang buhay ko, kaluluta't langit?
<br><br>
Bakit baga ngayong kami maghiwalay<br>ay dipa nakitil yaring abang buhay?<br>Kung gunitain ka'y aking kamatayan,<br>sa puso ko Selya'y, 'di ka [[:wikt:mapaparam|mapaparam]].
<br><br>
Itong 'di matiis na pagdaralita<br>nang dahil sa iyo, o nalayong tuwa,<br>ang siyang umakay na ako'y tumula,<br>awitin ang buhay ng isang naaba.
<br><br>
Selya'y talastas ko't malalim na [[:wikt:umid|umid]],<br>mangmang ang [[:wikt:Musa|Musa]] ko't malumbay na tinig;<br>'di kinabahagya kung hindi [[:wikt:malait|malait]],<br>palaring dinggin mo ng tainga't isip.
<br><br>
Ito'y unang bukal ng bait kong [[:wikt:kutad|kutad]]<br>na inihahandog sa mahal mong yapak;<br>tanggapin mo nawa kahit walang lasap,<br>nagbuhat sa puso ng lingkod na tapat.
<br><br>
Kung kasadlakan man ng pula't [[:wikt:pag-ayop|pag-ayop]],<br>tubo ko'y dakila sa pahunang pagod;<br>kung binabasa mo'y isa mang himutok<br>ay alalahanin yaring naghahandog.<ref>Si [[:w:Balagtas|Francisco Balagtas]] ang itinutukoy.</ref>
<br><br>
Masasayang [[:wikt:Ninfas|Ninfas]] sa lawa ng Bai,<br>[[:wikt:Sirenas|Sirenas]], ang tinig ay kawili-wili,<br>kayo ngayo'y siyang [[:wikt:pinipintakasi|pinipintakasi]]<br>ng lubhang mapanglaw na Musa kong imbi.
<br><br>
Ahon sa dalata't pampang na nagligid,<br>tonohan ng lira yaring abang awit<br>na nagsasalitang buhay ma'y mapatid,<br>tapat na pagsinta'y hangad na lumawig.
<br><br>
Ikaw na bulaklak niring dilidili,<br>Selyang sagisag mo'y ang MAR<ref>Binabasa nang {{IPA|/'eme 'a 'ere/}} ([[:w:Wikang Kastila|Kastilang]] pagbikas).</ref><br>sa Birheng<ref>Ang tinutukoy ay si [[:w:Maria|Maria]] ng [[:w:Kristyanismo|Kristyanismo]].</ref> mag-ina'y [[:wikt:ipamintakasi|ipamintakasi]]<br>ang tapat mong lingkod na si FB<ref>Binabasa nang {{IPA|/'efe 'be/}} (Kastilang pagbigkas).</ref>
| Orihinal =
Cong pag saulang cong basahin sa isip<br>ang nan͠gacaraang arao n͠g pag-ibig,<br>may mahahaguilap cayang natititic<br>liban na cay Celiang namugad sa dibdib?
<br><br>
Yaong Celiang laguing pinan͠gan͠ganiban<br>baca macalimot sa pag-iibigan;<br>ang iquinalubog niyaring capalaran<br>sa lubhang malalim na caralitaan.
<br><br>
Macaligtaang co cayang di basahin<br>nagdaáng panahón n͠g suyuan namin?<br>caniyang pagsintáng guinugol sa aquin<br>at pinuhunan cong pagod at hilahil?
<br><br>
Lumipas ang arao na lubhang matamis<br>at ualáng nátira condi ang pag-ibig,<br>tapat na pag suyong lalagui sa dibdib<br>hanggang sa libin͠gan bangcay co,i, maidlip.
<br><br>
N͠gayong namamanglao sa pan͠gon͠golila<br>ang guinagaua cong pag-alio sa dusa<br>nag daang panaho,i, inaala-ala,<br>sa iyong laraua,i, ninitang guinhaua.
<br><br>
Sa larauang guhit n͠g sa sintang pincel<br>cusang ilinimbag sa puso,t, panimdim,<br>nag-íisang sanláng naiuan sa aquin<br>at di mananacao magpahangang libing.
<br><br>
Ang caloloua co,i, cusang dumadalao<br>sa lansan͠ga,t, náyong iyóng niyapacan<br>sa ilog Beata,t, Hilom na mababao<br>yaring aquing puso,i, laguing lumiligao.
<br><br>
Di mámacailang mupo ang panimdin<br>sa puno n͠g mangang náraanan natin,<br>sa nagbiting bun͠gang ibig mong pitasín<br>ang ulilang sinta,i, aquing ináaliu.
<br><br>
Ang catauhang co,i, cusang nagtatalic<br>sa buntong-hinin͠ga nang icao,i, may saquit,<br>himutoc co niyao,i, inaaring Lan͠git<br>Paraiso namán ang may tulong silíd.
<br><br>
Liniligauan co ang iyong larauan<br>sa Macating ilog, na quinalagui-an<br>binabacás co rin sa masayáng doon͠gan,<br>yapac n͠g paá mo sa batóng tuntun͠gan.
<br><br>
Nag babalíc mandi,t, parang hinahanp<br>dito ang panahóng masayáng lumipas<br>na cong maliligo,i, sa tubig áagap,<br>nang hindi abutin n͠g tabsing sa dagat.
<br><br>
Parang naririn͠gig ang laguî mong uica<br>"tatlong arao na di nag tatanao tama"<br>at sinasagot co ng sabing may touâ<br>sa isa catauo,i, marami ang handa.
<br><br>
Ano pan͠ga,t, ualang dî nasisiyasat,<br>ang pagiisipco sa touang cumupas<br>sa cagugunitâ, luha,i, lalagaslás<br>sabay ang taghoy cong "¡ó, nasauing palad!"
<br><br>
Nasaan si Celiang ligaya ng dibdib?<br>ang suyuan nami,i, baquít dí lumauig?<br>nahan ang panahóng isá niyang titig<br>ang siyang búhay co, caloloua,t, Lan͠git?
<br><br>
Baquit bagá niyaóng cami mag hiualay<br>ay dîpa naquitil yaring abáng búhay?<br>con gunitain ca,i, aquing camatayan,<br>sa puso co Celia,i, dica mapaparam.
<br><br>
Itong dî matiis na pagdaralitâ<br>nang dahil sa iyo, ó nalayóng touâ,<br>ang siyang umacay na aco,i, tumulâ<br>auitin ang búhay nang isang na abâ.
<br><br>
Celia,i, talastás co,t, malabis na umid,<br>mangmáng ang Musa co,t, malumbay ang tinig<br>di quinabahag-yâ cong hindí malait<br>palaring dinguin mo ng tainga,t, isíp.
<br><br>
Ito,i, unang bucal nang bait cong cutad<br>na inihahandóg sa mahal mong yapac<br>tangapin mo nauâ cahit ualang lasáp<br>nagbúhat sa puso nang lingcód na tapát.
<br><br>
Cong casadlacán man ng pula,t, pag ayop<br>tubo co,i, daquila sa puhunang pagod,<br>cong binabasa mo,i, isá mang himutóc<br>ay alalahanin yaríng nag hahandóg.
<br><br>
Masasayáng Ninfas sa laua nang Bay,<br>Sirenas, ang tinig ay cauili-uili<br>cayó n͠gayo,i, siyang pinipintacasi<br>n͠g lubháng mapanglao na Musa cong imbi.
<br><br>
Ahon sa dalata,t, pangpang na nag liguid<br>tunuhan nang lira yaring abáng auit<br>na nag sasalitáng búhay ma,i, mapatid,<br>tapát na pag sinta,i, han͠gad na lumauig.
<br><br>
Icao na bulaclac niyaring dili-dili,<br>Celiang saguisag mo,i, ang M. A. R.<br>sa Virgeng mag-Iná,i, ipamintacasi<br>ang tapát mong lingcód na si F. B.}}
| 